Wojenny Lisków
Tak wyglądał Lisków w 1941 roku. To, że powstała taka fotografia zakrawa na cud! Czemu zadano sobie trud i zlecono zrobienie takiej dokumentacji? Nie wiadomo. Hipotetycznie spróbowaliśmy wyjaśnić tą zagadkę, zainteresowanych zapraszam do tego tematu. Z przyczyn technicznych nie możemy wstawić zdjęcia w oryginalnym formacie, będziemy, więc wstawiać jej najciekawsze fragmenty. O dziwo, jak na ówczesne standardy zdjęcie jest dość wyraźne i jest jedyną pewnie pamiątką tego typu z tamtych lat.
Kadr zdjęcia mieści się w zakresie :
– od lewego górnego rogu miejscowość Zakrzyn i kawałek Koloni Zakrzyn
– do prawego górnego rogu miejscowość Głuchów – od lewego dolnego rogu miejscowość Oszczeklin – do prawego dolnego rogu miejscowość Kolonia WacławówJak widać to dość rozległy teren. Środek zdjęcia znajduje się gdzieś w rejonie Ciepielew – Sokołów. Zakładając, że środek zdjęcia ma pokazać główny obiekt zainteresowania, osoby robiącej to zdjęcie, należy założyć, że okupanta interesował rejon tych dwóch wsi.
Na dzisiejszych zdjęciach satelitarnych wygląda to mniej więcej, tak:
Porównując oba te zdjęcia, można się dopiero przekonać jak przez 70 lat zmienił się krajobraz. Wiele wiosek zniknęło z powierzchni ziemi. W Sokołowie zniknęła cała osada. Dziś po niej widać fundamenty tylko jednego budynku. Wiele domostw zniknęło z okolic Annopola, Wygody, Koloni Zakrzyn. Jak wiemy z historii teren zamieszkany głownie przez osadników Niemieckich na długo jeszcze przed wojną. Teren ten jest dziś bardziej zalesiony, mniej bagnisty. Na ziemiach nienadających się pod uprawę posadzono las, a tereny bagienne osuszono. Tysiące lat wcześniej, co widać na zdjęciu i tym wojennym i tym zrobionych przez nowoczesne satelity, w rejonie Strzałków – Madalin było wielkie jezioro. Dziś to pola uprawne. Bardzo dla nas ciekawą rzeczą na zdjęciu są widoczne Dwory Szlacheckie. Okazuje się, że dziś te wielkie i piękne Dwory nie istnieją, albo wyglądają zupełnie inaczej. Nie istniała, np. dzisiejsza droga na Wygodę. Nie istnieją dziś Szpital i Kaplica na ul. Twórców Liskowa, jak i budynki sierocińca rozebrane przez Niemców. Jednak zdjęcie daje możliwość zobaczenia właśnie tego, co dziś nie istnieje lub zostało mocno zmienione. Postaramy się wam tu pokazać najbardziej charakterystyczne miejsca. To po prostu warto zobaczyć, to jedyna okazja!
Proszę zwrócić uwagę. Widać dzisiejszą ulicę Twórców Liskowa, wtedy szpital i kaplica. Widać Dom Dziecka. Słynny ogród za dzisiejszym gimnazjum. Zarośnięty cmentarz parafialny, czy boisko sportowe.
Dwór Mellerowiczów w Żychowie. Już nie istnieje.
Dwór Piątkowskich w Dębsku. Dziś stoi, ale w zmienionej formie. Mieszka tam wiele rodzin. Z, jak widać pięknego parku niewiele zostało.
Dwór Grabskich z Dębska Ostoi. Dziś jest tam restauracja i pół budynku, Brak prawego skrzydła .
Dwór Górskich w Oszczeklinie. Dziś nie istnieje. Ogromny i piękny park istnieje, ale jest zaniedbany. Teren w prywatnych rękach.
Dwór w Woli Tłomakowej. Dziś nie istnieje, widać tylko te stawy. Dwór musiał być piękny. Nie udało nam się ustalić właściciela.
Dwór Unrugów w Sulmowie. Dwór nie istnieje, w 1973 roku został wysadzony w powietrze. Do dziś stoi oficyna gdzie mieszkają ludzie, zaniedbany piękny park i stawy. Część parku została wycięta, przez Hitlerjugend w celu pobudowania baraków.
Dwór Mielęckich w Koźminku. Zachowany do dziś tak jak i piękny park. Dziś w budynku znajduje się przedszkole, a staw dzierżawiony jest przez PZW Koźminek